Założenie jednoosobowej działalności gospodarczej wiąże się między innymi z wyborem formy opodatkowania. Samozatrudnieni mają aż cztery możliwości do wyboru. Każda z nich ma swoje wady i zalety, a wybór zależy między innymi od rodzaju prowadzonej działalności. Warto wiedzieć, z czym wiąże się każda z dostępnych możliwości, aby wybrać tę, która będzie najkorzystniejsza w danym przypadku.

Jednoosobowa działalność gospodarcza może być rozliczana w oparciu o kartę podatkową, podatek liniowy, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, można też wybrać rozliczenie na zasadach ogólnych, czyli tzw. skalę podatkową.

Skala podatkowa jest podstawową formą opodatkowania dochodu dla JDG. Tej formy opodatkowania nie trzeba zgłaszać do urzędu skarbowego podczas zakładania działalności gospodarczej. W ten sposób można rozliczać dochody pochodzące z różnych źródeł, a także skorzystać z wielu ulg podatkowych, takich jak ulga od darowizny, wydatków na internet, rehabilitacyjna, termomodernizacyjna, od straty poniesionej w ubiegłych latach. W rozwiązaniu tym obowiązują dwie stawki podatku 17 i 32 proc., a wadą jest niski próg podatkowy, powyżej, którego przedsiębiorca zobowiązany jest do płacenia wyższej stawki podatku.

W przypadku podatku liniowego przedsiębiorca płaci stałą stawkę podatku bez względu na to, jakiej wysokości dochody osiągnął. Stawka wynosi 19 procent. Zaletą tej opcji jest to, że osoba samozatrudniona od razu wie, ile podatku zapłaci od osiągniętego dochodu. Dzięki temu łatwiej jest zarządzać miesięcznym budżetem. Podatek liniowy nie daje jednak możliwości rozliczania się wspólnie z małżonkiem lub z dzieckiem, jak to jest w przypadku rozliczenia na zasadach ogólnych. Nie można także korzystać z wielu ulg i odliczeń, które przysługują przedsiębiorcom korzystających ze skali podatkowej.

Dla małych podmiotów gospodarczych korzystny może okazać się wybór ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Można go opłacać raz na miesiąc lub raz na kwartał. Stawka podatku zależy od rodzaju prowadzonej działalności i aktualnie może wynosić od 2 do 17 procent. Podstawę opodatkowania, jak sama nazwa wskazuje, stanowi w tym przypadku przychód. Ta forma opodatkowania, pomimo prostego sposobu ustalania wysokości podatku, ma dwie podstawowe wady. Po pierwsze nie można jej stosować we wszystkich rodzajach działalności, a po drugie nie uwzględnia kosztów uzyskania przychodu. Oznacza to, że nie ma możliwości zmniejszenia podstawy opodatkowania poprzez odliczenie zakupów, które zgodnie z prawem, można byłoby zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu.

Karta podatkowa jest najprostszą formą opodatkowania, w której naczelnik urzędu skarbowego określa stałą kwotę podatku, którą należy płacić. Uzależniona jest ona od miejsca prowadzenia działalności oraz jej rodzaju, a także wielkości firmy, a nie od wysokości dochodów. Zaletą jest więc to, że przedsiębiorca z góry wie, jak wysoki podatek zapłaci. Nie każdy jednak może korzystać z karty podatkowej. Ta forma opodatkowania przeznaczona jest dla przedsiębiorców oferujących usługi transportowe, gastronomiczne, medyczne, weterynaryjne, rozrywkowe, udzielających korepetycji lub zajmujących się handlem detalicznym artykułami spożywczymi z wyłączeniem alkoholu.