Analiza SWOT często występuje w kontekście tworzenia biznesplanu, dlatego wiele osób uważa, iż jej zastosowanie wyczerpuje się w tym kontekście. Nie jest to jednak prawda, ponieważ może ona być wsparciem różnego typu działań biznesowych. Co więcej – traktowana jako punkt wyjścia, dale solidną podstawę do podejmowania trafnych decyzji, prowadzących do osiągnięcia założonych celów.

Czym jest analiza SWOT?

Nazwa SWOT to akronim z języka angielskiego:

• S oznacza “strenghts”, w tym kontekście – mocne strony,
• W oznacza “weaknesses, w tym kontekście – słabe strony,
• O oznacza “opportunities”, w tym kontekście – istniejące i potencjalne szanse,
• T oznacza “threats”, w tym kontekście – istniejące i potencjalne zagrożenia.

SWOT jest techniką analizy i porządkowania informacji w procesach biznesowych. Jej przedmiotem może być zarówno określony projekt, jak też organizacja. Efekty analizy SWOT stają się punktem wyjścia do stworzenia szerszej analizy strategicznej oraz do podejmowania decyzji biznesowych o bardzo różnej skali (od realizacji konkretnych celów po formułowanie ogólnej strategii firmy).

Analiza SWOT pozwala zebrać i uporządkować informacje istotne dla danego procesu biznesowego. Te, które nie pasują do którejkolwiek z kategorii (tj. S, W, O, T) są po prostu pomijane, jako nieistotne, bo nie wpływające na proces. Na bazie wyników analizy SWOT przyjmowana jest odpowiednia strategia, która również mieści się w obrębie zbioru 4 typów:

• strategia agresywna, stosowana, gdy przeważają mocne strony oraz szanse;
• strategia defensywna, stosowana, gdy przeważają słabe strony oraz zagrożenia;
• strategia konserwatywna, stosowana, gdy zidentyfikowano przewagę mocnych stron, będących odpowiedzią na przewagę zagrożeń;
• strategia konkurencyjna, stosowana, gdy przeważają słabe strony, jednak nie istnieje przewaga zagrożeń.

Do czego stosuje się analizę SWOT?

Analiza SWOT jest uniwersalnym narzędziem analitycznym, pozwalającym uzyskiwać obiektywną ocenę sytuacji, zarówno wewnętrznej, jak i zewnętrznej. Jak już pisaliśmy we wstępie – najczęściej występuje w kontekście tworzenia biznesplanu, gdzie doskonale się sprawdza. Jednak funkcja, jaką tam pełni, czyli dostarczanie metody gromadzenie, porządkowania i walidacji danych o stanie procesu i otoczenia, może być też wykorzystana w niemal każdym innym aspekcie prowadzenia biznesu.

Jedną z ogromnych zalet SWOT jest pełna skalowalność – taką analizę można przeprowadzić zarówno na małej firmie z sektora MŚP, jak też na potężnej, międzynarodowej korporacji. To samo dotyczy procesów – SWOT pozwoli adekwatnie ocenić parametry wyjściowe małych, średnich i wielkich przedsięwzięć.

Istotne jest to, że SWOT niekoniecznie musi być stosowane w kontekście konkretnych, już planowanych wdrożeń. Warto przeprowadzić ogólną analizę firmy, jej działu lub segmentu działalności, aby po prostu wiedzieć, jaka jest kondycja oraz szanse i zagrożenia. Wyniki analizy mogą posłużyć jako punkt wyjścia do podejmowania dalszych decyzji, w tym mogą się stać inspiracją sensownych pomysłów, mających szansę na praktyczną realizację. Często jest to również impuls do większych zmian w firmie, np. modyfikacji modelu biznesowego lub wkroczenia na nowe obszary rynku lub nawet do innej branży. Dodatkowo SWOT może również uwidocznić problemy, w tym wewnętrzne, firmy, którym trzeba będzie zaradzić odpowiednimi działaniami.

Analiza SWOT wymaga jedynie wiedzy jak ją przeprowadzić. Nie są konieczne żadne dodatkowe narzędzia, dzięki czemu o jej wykonanie może się pokusić każdy właściciel firmy lub kierownik, niezależnie od skali przedsięwzięcia, na czele którego stoi. Dzięki SWOT można uzyskać obiektywny ogląd własnej sytuacji, którego wartość jest ciężka do przecenienia.