Opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej przedsiębiorca może dokonać na zasadach ogólnych, którego wielkość uzależniona jest od wysokości uzyskanych dochodów.

W metodzie tej funkcjonują dwa progi podatkowe różniące się skalą podatkową:

• do kwoty 85 528 zł próg podatkowy wynosi 18%,
• ponad kwotę 85 528 zł próg podatkowy wynosi 32% (tzw. drugi próg podatkowy)

Od 1 stycznia 2004 roku pojawiła się nowa forma opodatkowania – rozliczenie za pomocą podatku liniowego, w którym obowiązuje jednolita stawka. Całość osiągniętego dochodu, niezależnie od jego wysokości (przychód uzyskany z działalności firmy pomniejszony o koszty jego uzyskania) opodatkowany jest stawką 19% .

Prawo do wyboru opodatkowania mają zarówno podatnicy, którzy kontynuują działalność gospodarczą, jak i rozpoczynający jej prowadzenie. Decyzję tę należy podjąć do 20 stycznia w przypadku kontynuowania działalności, natomiast w przypadku rozpoczęcia działalności nie później niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Z podatku liniowego mogą skorzystać podatnicy prowadzący pozarolniczą działalność, prowadzący jednoosobowe działalności gospodarcze, jak również osoby fizyczne będące wspólnikami spółki lub spółek niemających osobowości prawnej. Przepisy wykluczają opodatkowanie liniowe w pierwszym roku działalności firm prowadzonych przez osoby, które zrezygnowały z pracy na etacie, wybrały samozatrudnienie i w ramach prowadzonej działalności wykonują w danym roku podatkowym te same obowiązki dla dotychczasowego pracodawcy. Mogą tę formę opodatkowania wybrać dopiero w kolejnym roku. Zasady rozliczania podatku liniowego są prawie identyczne jak w przypadku zasad ogólnych.

• podstawą opodatkowania w obu przypadkach jest dochód,
• te same wymogi formalne dotyczące dokumentacji podatkowej.

Opodatkowanie podatkiem liniowym może być atrakcyjną formą opodatkowania ze względu na:

• jednolitą niską stawkę podatku – stawka 19% jest stała, niezależna od dochodu firmy,
• łatwość wyliczenia podatku (odpada konieczność uwzględniania kwot wolnych od podatku i pamiętania o progach w skali podatkowej)

o ile podatnik nie zamierza korzystać z ulg. W przypadku opodatkowania podatkiem liniowym podatnik ma zakaz stosowania większości ulg i preferencji podatkowych.

Traci prawo do:

• ulgi na internet, nie otrzyma również ulgi na dzieci, ulgi rehabilitacyjnej,
• rozliczenia się wspólnie z małżonkiem lub samotnie wychowywanym dzieckiem (jest to szczególnie istotne gdy współmałżonek nie pracuje, przebywa na bezpłatnym urlopie lub jest w trakcie urlopu wychowawczego,
• brak możliwości odliczenia kwoty wolnej od podatku (3091 zł w 2013 r.)

W przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą i jednocześnie pracujących na etacie wymagane jest składanie dwóch deklaracji rocznych.

Ze względu na ww. ograniczenia forma podatku liniowego jest nieopłacalna dla osób, których dochody nie przekroczą pierwszego progu skali podatkowej lub go przekraczają w niewielkim stopniu.

A zatem, przed przejściem na podatek liniowy warto przeprowadzić symulację, sprawdzając jakie kwoty podatku dochodowego przyszłoby zapłacić w obu formach opodatkowania. W wyniku takich kalkulacji może się okazać, że zastosowanie zasad ogólnych, przy wysokich dochodach w połączeniu z ulgami da mniejsze obciążenie podatkowe niż podatek liniowy.