Leasing jest niezwykle popularnym rozwiązaniem dla finansowania różnego rodzaju inwestycji. Jest to wygodna i korzystna (zarówno dla leasingodawcy, jak i leasingobiorcy) alternatywa dla kredytu.

Leasing, jako forma finansowania, łącząca w sobie cechy umów najmu/dzierżawy oraz umów sprzedaży ratalnej, objęta została specyficznymi, odrębnymi regulacjami prawnymi oraz podatkowymi.

Celem umowy leasingu jest zapewnienie finansowania inwestycji, takich jak: środki transportu, komputery, maszyny, nieruchomości, etc., bez nabywania prawa własności przedmiotu umowy w trakcie jej trwania. Umowa leasingu umożliwia także ostateczne nabycie przedmiotu po zakończeniu umowy.

Cechy umowy leasingu:

1. Zawierana jest na czas określony.
2. Długość jej trwania zależy od preferencji obu stron (w niektórych przypadkach może też zależeć od przepisów podatkowych – leasing operacyjny, o którym mowa poniżej).
3. Wysokość opłat leasingowych jest zależna od:
   a) wysokości opłaty wstępnej (0-30% wartości przedmiotu umowy) – co do zasady – im wyższa wartość opłaty wstępnej, tym niższe opłaty okresowe
   b) ceny, z jaką klient nabyć może przedmiot umowy po jej zakończeniu – im wyższa opłata końcowa, tym niższe opłaty okresowe.
4. Suma opłat leasingowych (netto, bez podatku VAT) jest co najmniej równa wartości początkowej przedmiotu, którą to wartość wyznacza najczęściej cena nabycia przedmiotu przez leasingodawcę lub koszt wytworzenia.
5. Zgodnie z obowiązującą terminologią prawa cywilnego, podatkowego oraz rachunkowości, dla stron umowy leasingu przyjmuje się następujące nazewnictwo: finansujący (potocznie – leasingodawca) i korzystający (potocznie – leasingobiorca).
6. Podmiotem finansującym jest firma, która dokonuje zakupu przedmiotu w celu oddania go do użytku podmiotowi korzystającemu.
7. Podmiotem korzystającym jest przedsiębiorca, spółka osobowa lub osoba fizyczna nie prowadząca działalności gospodarczej, która użytkuje przedmiot leasingu na podstawie zawartej umowy leasingowej, uiszczając opłaty okresowe na rzecz finansującego. W przypadku umowy leasingu, zawieranej z osobą indywidualną, nie prowadzącą działalności gospodarczej, jedyną dostępną formą leasingu jest leasing operacyjny.

Rodzaje leasingu

Zgodnie z przepisami prawa podatkowego oraz ustawy o rachunkowości, leasing różnicowany jest ze względu na to, która strona umowy leasingowej jest uprawniona do dokonywania odpisów amortyzacyjnych od leasingowanego przedmiotu.

Leasing operacyjny

Z leasingiem operacyjnym mamy do czynienia, gdy odpisy amortyzacyjne dokonywane są przez firmę leasingującą. W ramach leasingu operacyjnego wymagany jest minimalny czas, na jaki zawarta zostanie umowa, liczony oddzielnie dla składników majątkowych.

Umowę leasingu operacyjnego zawiera się na czas określony, przy czym minimalnie jest to 40% normatywnego, regulowanego prawem podatkowym, okresu amortyzacji. Suma opłat leasingowych jest co najmniej równa wartości początkowej przedmiotu.

Leasing finansowy

O leasingu finansowym mówimy, gdy do dokonywania odpisów amortyzacyjnych uprawniony jest leasingobiorca. Zgodnie z umową leasingu finansowego, przedmiot leasingu wykazywany jest w rejestrze środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych po stronie leasingobiorcy.

Umowa leasingu finansowego zawierana jest na czas określony (ale bez określonego minimalnego okresu jej trwania). Umowa musi jasno wskazywać na korzystającego jako podmiot uprawniony do dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Suma opłat leasingowych jest co najmniej równa wartości początkowej przedmiotu.

Przedmioty leasingu

Przedmiotem leasingu mogą być:

• przedmioty trwałe, podlegające amortyzacji: budynki, lokale, maszyny, środki transportu, urządzenia, etc.
• wartości niematerialne i prawne, podlegające amortyzacji: prawa spółdzielcze, autorskie, własności intelektualnej, licencje, etc. – rzadko występują jako przedmiot transakcji leasingowych
• grunty

Zalety leasingu:

1. Wygoda – znaczna część obowiązków, związanych z zakupem, ubezpieczeniem, konserwacją sprzętu i likwidacją ewentualnych szkód, leży po stronie firmy leasingującej.
2. Elastyczność w ustalaniu systemu opłat – zasady finansowania inwestycji ustalane są indywidualnie, z uwzględnieniem możliwości i oczekiwań klienta.
3. Uproszczone procedury zawierania umowy, brak konieczności stosowania kosztownych zabezpieczeń spłaty zobowiązań – przedmiot udostępniany w ramach leasingu pozostaje własnością firmy leasingowej, toteż w razie nie wywiązywania się leasingobiorcy ze zobowiązań finansowych, leasingodawca może po prostu odebrać klientowi przedmiot umowy leasingowej. (W przypadku kredytu, właścicielem przedmiotu jest kredytobiorca, stąd konieczność ustanawiania dodatkowych zabezpieczeń).
4. Korzyści podatkowe – podatnik ma możliwość dokonać wyboru w kwestii zasad rozpoznawania kosztów uzyskania przychodu (pełne raty leasingowe lub odpisy amortyzacyjne).

Opodatkowanie leasingu

Transakcje leasingowe podlegają opodatkowaniu VAT. W zależności od rodzaju leasingu, mogą one być traktowane dwojako:

• jako świadczenie usług – w przypadku leasingu operacyjnego – opodatkowaniu podlegają każdorazowo poszczególne opłaty leasingowe w momencie ich uregulowania
• jako dostawa towarów – w przypadku leasingu finansowego – opodatkowaniu podlega jednorazowo cała kwota, wynikająca z umowy leasingu.