Kryptowaluty stają się coraz popularniejszą formą płatności oraz obrotu kapitału. Dla krajowych systemów podatkowych są nowością, z którą trzeba się zmierzyć. Dochód uzyskany przy ich użyciu należy bowiem rozliczyć, tak jak każdy innych dochód uzyskiwany z tradycyjnych źródeł.

Do końca ubiegłego roku Ministerstwo Finansów stało na stanowisku, że opodatkowaniu powinny podlegać sytuacje wymiany kryptowalut na waluty FIAT, czyli waluty tradycyjne jak złoty, czy dolar. Obecnie jednak osoba fizyczna ma obowiązek rozliczyć każdą transakcję dokonaną na giełdzie przy użyciu walut takich jak bitcoin, czy ethereum.

Kryptowaluty i ich obrót na rynku krajowym budzi wiele kontrowersji, a Ministerstwo nie posiada jednolitego stanowiska w zakresie tej kwestii. Można jednak przyjąć, że uznało je za legalny środek płatniczy, którymi obrót jest zgodny z prawem. Na podstawie bowiem obowiązujących w Polsce przepisów, przedmiotem opodatkowania nie mogą być te czynności, które nie są przedmiotem prawnie skutecznej umowy.

Zgodnie z obecnie obowiązującym stanowiskiem Ministerstwa, należy więc rozliczać się z każdej transakcji dokonanej z udziałem kryptowalut. Oznacza to, że należy wykazać nie tylko transakcję zamiany bitcoina na złotówki, czy euro, ale również zamiany jednej kryptowaluty na drugą. Dodatkowo Ministerstwo uważa, że zamiana między kryptowalutami, nawet jeśli w międzyczasie nie dojdzie do wymiany na waluty FIAT, również będzie generowała przychód. W praktyce może to oznaczać wiele komplikacji dla osób korzystających z tych środków płatniczych. Jeśli bowiem za zakupionego bitcoina kupimy następnie litecoina, to również trzeba to będzie wykazać przed urzędem skarbowym.

Dodatkowo sposób rozliczenia przychodu będzie się różnił w zależności od tego, czy obracamy kryptowalutami w ramach działalności gospodarczej, czy też poza nią. W pierwszym przypadku konieczne będzie wykazanie dochodów i przychodów za pomocą PIT-36 lub PIT-36L, w drugim natomiast PIT-36. Spółki kapitałowe będą musiały wykazać te dochody w CIT-8.

Po drodze pojawiają się jednak problemy techniczne, np. wycena tokenów. Koszty ponoszone na nabycie kryptowalut również trzeba należycie udokumentować, aby możliwe było ich późniejsze odliczenie. Jeśli więc tego zażąda urząd skarbowy, podatnik będzie musiał przedstawić dowód zakupu danej kryptowaluty, a także potwierdzić poniesienie innych kosztów, np. opłat. Skarbówka może również żądać przedstawienia dowodu sprzedaży kryptowaluty, by potwierdzić osiągnięty przychód.

Wymogi formalne są dużo wyższe w stosunku do osób, rozliczających się w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Osoby fizyczne muszą spełnić ich mniej. W ich przypadku dokumentem, na którym będą bazować jest wyciąg elektroniczny z giełdy, który potwierdzi ilość i czas zakupienia waluty. Dokument ten powinien być wystarczający do rozliczenia się ze skarbówką.