Split payment to inaczej model podzielonej płatności, który polega na podzieleniu płatności na cenę netto, która wpłacana jest przez nabywcę bezpośrednio na konto dostawcy, oraz podatek VAT, który jest wpłacany na indywidualny rachunek bankowy podatnika służący do rozliczenia tego podatku. W innym wariancie podatek wpłacany jest bezpośrednio na konto fiskusa. Stosuje się go w transakcjach, opłacanych za pomocą elektronicznego systemu środków pieniężnych.

 

Jak działa split payment?

Rozwiązanie to zaproponowała Komisja Europejska w „Studium wykonalności alternatywnych metod poprawy oraz uproszczenia poboru podatku VAT”. W porównaniu do odwróconej płatności, czy centralnego rejestru faktur, Split payment jest rozwiązaniem długofalowym, które będzie zapobiegało powstawaniu nadużyć podatkowych już w momencie zawierania transakcji. Dzięki temu kwota brutto dzielona jest na dwa składniki płatności, z tego wartość netto jest wypłacana sprzedawcy, a podatek VAT odprowadzany na specjalny rachunek bankowy lub bezpośrednio do urzędu skarbowego. Każdy podatnik posiadałby utworzone dla niego specjalne konto bankowe, umożliwiające dysponowanie zgromadzonymi na nim środkami. Konto będzie można utworzyć w dowolnym banku, albo w banku organu podatkowego, którym w Polsce jest Narodowy Bank Polski. Skarbówka, mając wgląd w konto podatnika, może w dowolnym momencie kontrolować kwotę należnego podatku VAT, już od momentu dokonania płatności przez nabywcę.

Ten model płatności ma wejść w życie na mocy artykułu 108, o który zostanie rozszerzona ustawa o podatku od towarów i usług. Od 1 stycznia 2018 roku każdy podatnik będzie musiał posiadać taki rachunek, który będzie prowadzony bezpłatnie w banku, w którym posiada konto rozliczeniowe. VAT jest najważniejszym źródłem dochodów budżetu państwa, toteż rządowi zależy, aby system pobierania tej daniny możliwie najbardziej uszczelnić. Od 2008 roku bowiem rośnie różnica między podatkiem teoretycznie należnym, a faktycznie pobranym, czyli między teoretycznymi dochodami budżetu państwa, a tymi faktycznie uzyskanymi. Zgodnie z danymi przedstawionymi przez Komisję Europejską, różnica ta może wynosić nawet 10 miliardów euro.

Zgodnie ze znowelizowanym artykułem podatnicy, którzy otrzymali fakturę z wykazaną kwotą podatku, zarówno przed dokonaniem dostawy towarów lub wykonaniem usługi jak i przy dokonywaniu płatności za nabyte dobra, mogą zastosować mechanizm podzielonej płatności. To rozwiązanie ma zapobiegać wyłudzaniu podatku przez dostawców.

Zebrane na specjalnych rachunkach środki będą cały czas pozostawały w dyspozycji podatnika, a organ podatkowy nie będzie mógł ich samodzielnie pobierać. Jednak dysponowanie tymi środkami będzie się ograniczało do możliwości przelewu na inny rachunek VAT, albo opłacenia zobowiązań z tytułu podatku od towarów i usług wobec skarbówki.